Wanneer de angst voortkomt uit irrationele gedachten, spreekt men van een verkeersfobie. Dit uit zich in angst voor specifieke objecten, situaties of plaatsen, bijvoorbeeld bij bruggen, de angst dat je ervan af kan vallen. Of wanneer je de tunnel of een parkeergarage inrijdt dat je bang bent dat het plafond naar beneden komt. Bij het filerijden kun je het benauwd krijgen dat je niet meer kunt ademen (claustrofobie). Het gevaar is hier niet werkelijk aanwezig, maar je gedachten geven iets anders aan.
Voel je onzeker in het verkeer? Je hebt je rijbewijs nog maar net maar voelt je er nog niet echt klaar voor om alleen te rijden? Of rijdt je partner altijd waardoor jij zelf niet vaak rijdt? Rij jij lever niet dan wel? We spreken dan over rijangst.
Wanneer je perfectionistisch of sociaal bent, kan dit invloed hebben op je rijgedrag . Meestal zie je dit bij vrouwen. Dit uit zich in het verkeer door zichzelf de schuld te geven, wanneer het niet perfect gaat. Je voelt vaak veel druk door het overige verkeer. Perfectionisten hebben vaak een vorm van faalangst. Wanneer je erg sociaal bent, wil je vaak het andere verkeer niet hinderen en ben je vaak bang voor de reacties van medeweggebruikers.
Veranderingen in de hormoonhuishouding bij de vrouw, bijvoorbeeld tijdens een zwangerschap of overgang kan rijangst veroorzaken.
Ook andere situaties spelen een rol. Bijvoorbeeld bij het inparkeren: het gaat niet in een keer, je moet een paar keer steken terwijl er achter je een rij auto’s staat te wachten. Of de motor slaat een paar keer af voor een verkeerslicht. De gedachte anderen tot last te zijn met je gestuntel zorgt voor lichte paniek. Wanneer dit vaker gebeurt, kan de zenuwachtigheid in angst overgaan.
Het kan zijn dat je al jarenlang met plezier rijdt tot die ene ervaring in je leven. Bijvoorbeeld bij een burn-out of een echtscheiding, waardoor het plezier van rijden langzaam of zelfs in één keer verdwijnt. Of een slechte lichamelijke conditie, zoals bij oudere bestuurders vaak het geval is.
Wanneer je voor je vertrek eerst de volledige route via google maps moet uitstippelen, zodat je bijvoorbeeld de autosnelweg kan mijden, kost dit extra tijd en leidt vaak tot frustraties. Dit kan grote gevolgen hebben, vooral wanneer je elke dag de weg op moet naar je werk. Of als je werk bestaat uit rijden zoals bij beroepschauffeurs.
Werkgevers investeren steeds meer in de mentale gezondheid van hun werknemers. Verkeersfobie en rijangst vallen ook onder je mentale gezondheid. Vaak is er een ontwikkelingsbudget of individueel keuzebudget aanwezig waarmee ze soms gedeeltelijk, soms volledig de kosten dekken.